W roku 1891 r. gmina ewangelicka wybudowała dla nielicznych swych wyznawców drewnianą kaplicę (zbór).
Zastąpioną w 1909 r.nieistniejącym już murowanym budynkiem.
Budowę istniejącej do dzisiaj plebanii ewangelickiej zakończono w roku 1904.
W latach sześćdziesiątych Kościół służył jako magazyn GS-u(wapna, pasze, cementy). Niestety kościół niszczał. Z opowieści dziadka dowiedziałem się nawet, że znajdowały się w nim organy. Piszczałki wykonane z cyny rozkradziono(były sprzedawane na złom, bawiły się nimi dzieci). Wysokość wieży to ok. 20-25m.
W późniejszych latach kościół został rozebrany. Cegła została użyta do budowy nowej części szkoły(fundamenty).
W 1954 r. otwarto w Rytlu Wiejski Ośrodek Zdrowia,który w 1982 r. został przeniesiony z budynku byłego Urzędu Gminy do budynku po plebanii ewangelickiej.
Rok 2009. Właścicielem budynku, w którym mieści się Ośrodek Zdrowia w Rytlu jest parafia ewangelicko-augsburska. Jej proboszcz okazał się twardym przeciwnikiem w negocjacjach z gminą Czersk w sprawie sprzedaży obiektu. Zażądał bowiem kwoty 250 tys. złotych.
W roku 2010 Ośrodek Zdrowia przeniesiono do nowego budynku wybudowanego obok remizy OSP a dawną plebanię z przyległymi terenami przejęła osoba prywatna, która odnowiła dawną plebanię.
Wielka szkoda że, kościół się nie zachował. Mógł by służyć chociaż za muzeum itp. Cmentarz też strasznie niszczeje. Jeszcze niedawno można było wejść na tereny byłego kościoła, obejrzeć plebanię. Teraz jest już jednak płot i można tylko z daleka poobserwować.
W zeszłym roku zdobyłem zdjęcie(bardzo słabej jakości) z lat 1940-1944r. od proboszcza naszej parafii. Wykonałem rekonstrukcję w programie.
Mało kto z ludzi spoza wsi wie o tej historii. Myślę, że chociaż trochę przybliżyłem dzieje dawnej parafii.
 |
| Zdjęcie z lat 1940-1944r. |
 |
| Rekonstrukcja 1 |
 |
| Rekonstrukcja 2 |
 |
| Dawna plebania |
 |
| Cmentarz na ul. Dworcowej |
 |
| a później ośrodek zdrowia. |
 |
| lata ok. 1940 |
 |
| Pozostałości cmentarza ewangelickiego na ul. Dworcowej |
 |
| 2014r. |
 |
| 1911 , Rytel - dom stojący na wysokości budynku przy ulicy Chojnickiej 11; za nim widoczny stary kościół ewangelicki oraz plebania. |
Sorry, ale te ryciny nie przedstawiają rytelskiego kościoła ewangelickiego. Poszperam i prześlę zdjęcie.
OdpowiedzUsuńBrawo za bloga.
Szkic zdobyłem od proboszcza a projekt kolorowy wykonałem w programie graficznym. Możliwe, że nie oddaje on faktycznego wyglądu ale nie miałem zbyt dużo źródeł aby potwierdzić faktyczny wygląd.
OdpowiedzUsuńBędę bardzo wdzięczny za zdjęcie.
Pozdrawiam
Super blog o Rytlu , trafiłem tu przez przypadek i wielki szacunek dla autora strony. Stary cmentarz ewangelicki niestety "przestaje istnieć" , jakiś czas temu zdemontowano ogrodzenie a teraz wszystkie nagrobki i elementy grobów wywieziono .Póki co pozostały wygrodzone dwa groby z końcówki XIX wieku . Łezka w oku się kręci , bo to również historia Rytla , dzieciaki ze szkoły co roku paliły znicze 1 listopada na tych grobach. No cóż pewnie za kilka lat będzie - działka na sprzedaż .
OdpowiedzUsuńMieszkam obok cmentarza od 3 lat i nigdy nie widziałam , aby młodzież paliła tam znicze .To ja stawiam znicze jak jestem w domu .Ciekawi mnie fakt zabrania płyt .Czy ktoś wie , co się z nimi stało .W urzędzie gminy poinformowano mnie , że zabrano płyty , ale na upamiętnienie tego miejsca nie ma funduszy. Po co zabrano płyty , jeśli brakuje kasy .Teraz to miejsce to wychodek dla psów .Wiktoria
OdpowiedzUsuńMoże ktoś wie dlaczego rozebrano, a właściwie zburzono Kościół.
OdpowiedzUsuńKto w owych komunistycznych czasach podjął taką decyzję. Komu z ówczesnych władz przeszkadzał?
Może po prostu trzeba zapytać właściciela domu, który postawiono w tym miejscu, zaraz po rozebraniu kościoła? Na 100% zna odpowiedź na to pytanie (o ile jeszcze żyje), bo oficjele z rytelskiej Gromadzkiej Rady Narodowej pewnie już wymarli. Pamiętam ten kościół, pamiętam jak go rozbierali i rozbudowywali szkołę, w której przyszło mi wtedy kończyć 1 lub zaczynać 2 klasę. Część lekcji mieliśmy wtedy np. w obecnym domu kultury. Trzeba rozpytać ludzi powyżej 75 lat. 55-latki nie będą rozpowszechniać nieudokumentowanych informacji, które mogłyby okazać się tylko plotką... Chyba, że ktoś lubi plotki.
Usuń